U hebt pijn in uw onderrug en benen of billen. De diagnose wordt gesteld en u blijkt een spinale stenose te hebben. Een vernauwing van het wervelkanaal. Wat is dit, hoe komt het en hoe kunt u ervan herstellen?
Een mens wordt ouder, krijgt rimpels, wordt grijzer of verliest zelfs zijn haren. Het zijn typische verschijnselen van het ouder worden. Daar hoort ook slijtage bij, bijvoorbeeld in de wervelkolom. Deze wervelkolom bestaat uit 24 wervels, keurig op elkaar gestapeld. Hierdoor ontstaat een holle buis, het wervelkanaal genoemd. Door dit kanaal loopt het ruggenmerg, dat loopt vanaf de hersenstam tot bijna het einde van de wervelkolom en wel tot de tweede lumbale wervel (L2). Daaronder bevindt zich de cauda equina (paardenstaart), een bundel van zenuwen die naar de benen en het bekken loopt.
Een kanaalstenose is een vernauwing van dit wervelkanaal in de onderrug, waardoor de zenuwwortels van de cauda equina worden afgekneld. Deze vernauwing kan meerdere oorzaken hebben, zoals een uitstulping van de tussenwervelschijf (hernia), een ophoping van bindweefsel, maar ook artrose van de facetgewrichten. Door de vernauwing die hierdoor optreedt, is er steeds minder plek in het wervelkanaal en kan er een druk ontstaan op de zenuwen die naar uw benen of bekken lopen. En hierdoor kunt u pijn of een moe gevoel in uw benen krijgen bij het lopen of staan. Er kan ook gevoelloosheid optreden, of een tintelend of branderig gevoel. Soms worden uw reflexen langzamer of treedt er een verkramping op in uw beenspieren. Door met uw bovenlichaam naar voren te buigen, wordt het wervelkanaal verbreed en verdwijnen meestal uw klachten. Dit verklaart onder meer waarom mensen met een stenose vaak nog wel uitstekend kunnen fietsen.
Al naar gelang de ernst van de klachten zal er eerst gekeken worden of de kanaalstenose niet verlicht kan worden door middel van fysiotherapie en een goede pijnmedicatie. Ook een bezoek aan de pijnpolikliniek kan daarbij worden aangeraden, waarbij er wellicht een wortelblokkade kan worden toegepast. Houden de klachten langer dan drie maanden aan of zijn deze ernstig, dan kan een operatie overwogen worden, mits u in een goede conditie bent.
De vernauwing in het wervelkanaal kan worden opgeheven door middel van een laminectomie (het verwijderen van een of meer wervelbogen) of een interarcuaire kanaalverwijding (tussen de wervelbogen door).
Bij een laminectomie wordt er door de neurochirurg een verticale snede in het midden van de rug gemaakt. De grootte van de snee is afhankelijk van het aantal wervelbogen dat moet worden weggenomen. Door het weghalen van de wervelboog wordt er weer ruimte gemaakt voor de zenuwwortels in het wervelkanaal.
Een interarcuaire kanaalverwijding wordt door de chirurgen van Neurospine als operatietechniek het meest gebruikt. Ook hierbij wordt er een verticale snee in het midden van de rug gemaakt, waarbij de grootte van de snee weer afhankelijk is van het aantal wervels waarin ruimte moet worden gemaakt. Het wervelkanaal wordt verruimd door aan de binnenzijde van de wervelbogen en de facetgewrichtjes bot weg te halen. Hierbij wordt dus niet de hele wervelboog verwijderd, zoals bij een laminectomie het geval is.
Net als iedere andere operatie kent ook een operatie aan de kanaalstenose risico’s. Algemene risico’s zijn een wondinfectie of een nabloeding in het operatiegebied. Er bestaat een kleine kans op complicaties aan de zenuwbanen. Er wordt immers geopereerd in de buurt van zenuwweefsel, dat tijdens de operatie beschadigd kan raken. Dit kan uitvalsverschijnselen of gevoelsstoornissen in één of beide benen veroorzaken. Meestal is dit tijdelijk, maar in een enkel geval blijvend van aard. Verder is er een kleine kans dat er een lek ontstaat in het ruggenmergvlies, waardoor er hersenvocht lekt. Dit veroorzaakt vaak hoofdpijn, maar herstelt weer na een paar dagen bedrust.
De pijn in de benen is meestal snel na de operatie verdwenen of aanzienlijk afgenomen. Doordat er bij de operatie bot is weggenomen, kan er de eerste tijd sprake van rugpijn zijn. Deze rugpijn kan zelfs heviger zijn dan voor de operatie, maar meestal is voor de pijnbestrijding hiervan het innemen van paracetamol voldoende. Soms kunnen uw klachten echter nog even aanhouden of zelfs toenemen, maar dit komt omdat de zenuwwortels voor een bepaalde tijd flink bekneld zijn geweest en op kunnen zwellen nadat de beknelling is opgeheven.
Het volledige herstel van de operatie duurt, afhankelijk van uw conditie, enkele weken tot maanden. In de eerste periode na de operatie is het belangrijk dat u uw rug niet te zwaar belast. Het is wel goed om voldoende in beweging blijven. Uw lichaam geeft immers zelf aan waar uw grenzen liggen. De eerste 6 weken wordt geadviseerd om geen zware activiteiten te verrichten, zoals bijvoorbeeld huishoudelijk werk, het tillen van zware voorwerpen en intensieve sportactiviteiten. Zes tot acht weken na het ontslag uit het ziekenhuis zal er nog een poliklinische controle plaatsvinden.
Wanneer u weer kunt gaan werken is afhankelijk van het soort werk dat u doet en van de grootte van de operatie. Het advies is dan ook om zo snel mogelijk na de operatie een afspraak te maken met uw bedrijfsarts.
Wilt u meer informatie over (het behandelen van) een kanaalstenose of hebt u vragen over Neurospine? Neem dan gerust contact met ons op door te bellen naar:
MC Haaglanden/Antoniushove, polikliniek neurochirurgie: 088 – 9794365
Groene Hart Ziekenhuis, polikliniek neurochirurgie: 0182 – 505002